Poradnik - Urządzenia - Oświetlenie akwarium
- Jeśli będzie to akwarium typu malawi z pielęgnicami z wielkich jezior afrykańskich, galeria oświetleniowa może być nieco słabsza, aniżeli w wypadku akwarium roślinnego, czy morskiego. Moc oświetlenia na poziomie 0,5-0,8 wata/litr o odpowiedniej temperaturze barwowej w zupełności wystarczy do właściwego oddania barw ryb i utworzenia stabinego środowiska bez niekontrolowanego zakwitu okrzemków oraz czernienia dekoracji wewnątrz akwarium co spowodowane jest z reguły zbyt słabym oświetleniem zbiornika przy dużym przeładowaniu zwiazkami organicznymi wody.
- Jeśli będzie to akwarium roślinne z naciskiem na bujną rozwijającą się roślinność z udziałem techniki co2 musimy zapewnić tu moc oświetlenia na poziomie 0,8 -1,5 wata/litr o odpowiedniej temperaturze barwowej.
- Jeśli będzie to akwarium słodkowodne z mieszaną obsadą ryb i roślinności, oświetlenie na poziomie 0,6-0,8 wata/litr o odpowiedniej temperaturze barwowej będzie optymalne.
- Jeśli będzie to akwarium morskie rafowe, tutaj mocne, wysokiej klasy oświetlenie ma kluczowe znaczenie, wartości 1,5-2,0 waty/litr nie są tu obce i niejednokrotnie warunkują utrzymanie i rozwój korali twardych SPS, LPS, miękkich i innych form życia akwarium rafowego. Temperatura barwowa pełni tu bardzo istotną rolę i musi oscylować w przedziale 14 000 -20 000k.
- Jeśli będzie to akwarium morskie fish only, tutaj moc oświetlenia może być nieco niższa, wartości 0,8-1,0 wata/litr będzie zadowalająca. Temperatura barwowa pełni tu również istotną rolę i musi oscylować w przedziale 14 000 -20 000k.
Funkcja oświetlenia w akwarium jest bardzo ważna, dzięki odpowiedniemu oświetleniu rośliny i ryby bardzo dużo zyskują na prezencji.
Brak oświetlenia odbiera akwarium jego naturalny urok i jest niedopuszczalny ze względu na zachowanie właściwych procesów życiowych u ryb, a przede wszystkim u roślin (fotosynteza). Jeżeli brakuje światła lub jest ono zbyt słabe, a czas naświetlania zbyt krótki, wówczas rośliny nie rosną a ryby tracą swój piękny urok. Odpowiednie oświetlenie spełnia także bardzo ważną funkcję dla zachowania równowagi biologicznej w akwarium stymulując wzrost roślinności, która w wyniku asymilacji (fotosynteza) produkuje z wody i dwutlenku węgla (CO2) w swoim zielonym barwniku-chlorofilu, niezbędny do wzrostu komórek cukier i tlen O2.Tlen jest wykorzystywany także przez ryby i inne organizmy w akwarium, oraz przez bakterie nitrifikacyjne do neutralizacji produktów przemiany materii i neutralizacji toksycznego amoniaku{NH3,NH4+} do postaci azotanów{NO3-}, które mogą być wykorzystane przez roślinność jako nawóz .Nie mniej istotną rzeczą jest czas naświetlania akwarium, nie może on trwać zbyt krótko ani zbyt długo. Dzień w tropiku trwa od 10 do 13 godzin na dobę, i pielęgnując w akwarium ryby i rośliny pochodzące z tych rejonów musimy im zapewnić optymalnie długi czas oświetlenia akwarium. Najlepiej zrzucić kontrolę czasu oświetlania na specjalne urządzenie czasowe{timer}, które będzie utrzymywało stały czas naświetlania z dnia na dzień, bez konieczności naszej ingerencji. Powinien on trwać średnio 10-12 godzin na dobę od godzin rannych do późnego wieczora {np. 10-22} Z tego powodu światło jest podstawowym czynnikiem warunkującym wzrost roślin, a co za tym idzie regulujące szereg procesów fizykochemicznych wpływających bezpośrednio na stabilność biologiczną akwarium.
Najwłaściwsze źródła światła:
· Świetlówki - najczęściej stosowane do oświetlenia akwarium. Mają przystępna cenę i dobrze oświetlają cale akwarium. Jednak z biegiem czasu intensywność ich światła maleje, wiec co ok. 10-12 m-cy warto je wymienić na nowe, pamiętając o tym , aby nie wymieniać całej galerii jednocześnie, a w odstępach czasowych . Bardzo ważnym elementem jest moc świetlówek. Przyjmujemy około 0,5 W na każdy litr wody w akwarium, lub 1 świetlówka na każde 10 cm głębokości akwarium nie licząc podłoża, oświetlająca całą długość akwarium. Stosować należy tylko specjalistyczne świetlówki akwarystyczne, są one droższe od tych zwykłych, ale za to dają specyficzne światło i niezbędną przy wzroście roślinności i korali morskich długość fali i ciepłotę barwową wyrażaną w kelwinach. Zwykłe świetlówki rzadko spełniają wymagania względem długości fali czerwonej, pomarańczowej i fioletowej i z tego względu nie nadają się do stosowania w profesjonalnej akwarystyce. Świetlówki dzielimy jeszcze na rodzaje T5 i T8.Różnią się one nie tylko grubością {T5 około 1 cm, natomiast T8 około 2 cm}, ale przede wszystkim mocą i trwałością. Świetlówki typu T5 charakteryzują się zazwyczaj znacznie większa mocą przy zbliżonej długości całkowitej w stosunku do T8, znacznie dłuższą żywotnością i intensywnością barw. Ich cena jest nieco wyższa od T8 jednak zalety, które zyskujemy przy ich zastosowaniu są bezdyskusyjne. Do zasilania obydwu rodzajów świetlówek najlepiej zastosować najnowsze specjalistyczne stateczniki elektroniczne, pozwalające uzyskać najwyższą efektywność świetlówek poprzez eliminację szkodliwego dla roślinności migotania, które towarzyszy tradycyjnym lampom wyposażonym w startery.
· Lampy halogenowe - stosowane tylko w wyjątkowych przypadkach. Dają wprawdzie bardzo dobre światło, ale zużywają się już po ok. 5000 godzinach pracy i zużywają dużo energii przetwarzając ją na ciepło.
· Lampy rtęciowe HQL – dostępne w wersjach 80W do 125W, maja zastosowanie w akwariach odkrytych o wysokości przekraczającej 50 cm. Wytwarzają jasne światło bardzo zbliżone kolorystycznie i barwowo do oświetlenia słonecznego, przez co idealnie spełniają wymagania roślin. Zastosowanie ich jest możliwe przy zamówieniu specjalnej otwartej obudowy firmy ” ARGUS” , bądź jako podwieszane do sufitu
· Lampy wyładowcze HQI – mimo iż są cenione przez akwarystów, mają małe zastosowanie w tradycyjnych akwariach ze względu na ich wysokie koszty eksploatacyjne, konieczność stosowania akwariów odkrytych o wysokości powyżej 60 cm i wysoką cenę. Używa się ich głównie do oświetlania akwariów morskich gdzie doskonale wpływają na aklimatyzację koralowców żyjących w symbiozie z zooksantellami i dużych głębokich akwariów holenderskich
Drugim ważnym elementem oświetlenia jest gdzie i w jaki sposób zainstalujemy źródło światła, najprostszym sposobem jest zakupienie specjalnej obudowy firmy „ARGUS” z wbudowanym oświetleniem według państwa życzenia T5,T8,HQL, LED, HP LED lub HQI.